افزایش راهبردهای حفظ رابطه(بخش2)

هم سنجی اثربخشی آموزش برنامه غنی سازی ارتباط و آموزش برنامه کوتاه مدت راه حل محور در افزایش راهبردهای حفظ رابطه(بخش2)

مقاله اصلی: هم سنجی اثربخشی آموزش برنامه غنی سازی ارتباط و آموزش برنامه کوتاه مدت راه حل محور در افزایش راهبردهای حفظ رابطه

تاریخ دریافت: 99/00/00- تاریخ پذیرش:400/00/00

زهرا بهاری¹ کیانوش زهراکار^{*1، 2} ذبیح پیرانی³ 1 دانشجوی دکتری، رشته مشاوره، واحد اراك، دانشگاه آزاد اسلامی، اراک، ایران 2 گروه روانشناسی، واحد اراک، دانشگاه آزاد اسلامی، اراک، ایران. گروه مشاوره دانشگاه خوارزمي تهران، تهران، ايران (نویسنده مسئول) 3 استادیار، گروه روانشناسی، واحد اراک، دانشگاه آزاد اسلامی، اراک، ایران Email:dr_zahrakar@khu.ac.ir		خلاصه مقدمه: با توجه به اینکه حفظ را بطه خانواده اثرات سودمندی بر اجتماع دارد، بنابراین در این تحقیق به اثربخشی آموزش مبتنی بر غنی سازی ارتباط و آموزش راه حل محور بر راهبردهای حفظ رابطه پرداخته شد. روش کار: روش پژوهش نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون،پس آزمون با گروه کنترل همراه با مرحله پیگیری 45 روزه بود. جامعه آماری،کلیه زوجین متقاضی طلاق مراجعه کننده به مرکز مشاوره پیش از طلاق معاونت پیشگیری دادگستری واقع در شهر کرج در سال 1400-99 بودند. تعداد 21 زوج که توانستند با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی ساده نمره پایین تر از ( 45) در پرسشنامه راهبردهای حفظ رابطه کسب کنند، انتخاب شدند و در دو گروه آزمایش و یک گروه کنترل (قرار گرفتند.گروههای آزمایش تحت آموزش غنی سازی ارتباط (7جلسه 90دقیقه ای) وآموزش راه حل محور (7جلسه 90دقیقه ای) قرار گرفتند. اما گروه کنترل هیچگونه مداخله ای دریافت نکردند و در لیست انتظار باقی ماندند. برای تجزیه و تحلیل داده، از نرم افزارSPSS نسخه 24 و از آزمون تحلیل واریانس با اندازه گیری مکررو آزمون تعقیبی بن فرونی استفاده شد. نتایج:نتایج نشان داد که درمان مذکور در مرحله پس آزمون و پیگیری نسبت به گروه کنترل اثربخشی معناداریبر راهبردهای حفظ رابطه زوجین اعمال داشتند (05/0P<). نتیجه گیری:به نظر می رسد که مداخله مورد نظر در این مطالعه می تواند در بهبود رابطه بین زوجین اثرگذار باشد، در این راستا پیشنهاد می گردد در جهت بالا بردن اعتبار بیرونی تحقیقات بیشتری صورت گیرد. كلمات كليدي: غنی سازی، ارتباط راه حل محور، راهبردهای حفظ رابطه، زوجین متقاضی طلاق

جدول 4. نتایج تحلیل واریانس اندازه گیری مکرر راهبردهای حفظ رابطه در سه مرحله اجرا
متغیرهای پژوهش	منابع تغییر	آماره F	معنیداری	ضریب تاثیر	توان آماری
اطمینان بخشی	درون گروهی	زمان	495/130	001/0	784/0	999/0
*زمانگروه**	768/43	001/0	709/0	999/0
*زمانجنسیت**	131/0	752/0	004/0	065/0
*زمانگروهجنسیت*	192/0	852/0	011/0	079/0
خطا	-	-	-	-
بین گروهی	گروه	978/5	006/0	249/0	852/0
جنسیت	159/0	692/0	004/0	067/0
*گروهجنسیت**	182/0	835/0	010/0	076/0
خطا	-	-	-	-
گشودگی	درون گروهی	زمان	356/123	001/0	774/0	999/0
*زمانگروه**	143/26	001/0	592/0	999/0
*زمانجنسیت**	189/0	705/0	005/0	072/0
*زمانگروهجنسیت*	254/0	810/0	014/0	090/0
خطا	-	-	-	-
بین گروهی	گروه	92/23	001/0	564/0	999/0
جنسیت	050/0	825/0	001/0	055/0
*گروهجنسیت**	193/0	825/0	011/0	078/0
خطا	-	-	-	-
مدیریت تعارض	درون گروهی	زمان	990/141	001/0	798/0	999/0
*زمانگروه**	288/23	001/0	564/0	999/0
*زمانجنسیت**	712/0	441/0	019/0	143/0
*زمانگروهجنسیت*	383/0	742/0	021/0	116/0
خطا	-	-	-	-
بین گروهی	گروه	400/37	001/0	675/0	999/0
جنسیت	313/0	579/0	009/0	085/0
*گروهجنسیت**	111/0	895/0	006/0	066/0
خطا	-	-	-	-
تقسیم وظایف	درون گروهی	زمان	438/13	001/0	272/0	997/0
*زمانگروه**	397/5	001/0	231/0	925/0
*زمانجنسیت**	667/0	481/0	018/0	144/0
*زمانگروهجنسیت*	068/1	371/0	056/0	278/0
خطا	-	-	-	-
بین گروهی	گروه	033/17	001/0	486/0	999/0
جنسیت	343/0	562/0	009/0	088/0
*گروهجنسیت**	772/0	469/0	041/0	171/0
خطا	-	-	-	-
مثبت گرایی	درون گروهی	زمان	750/136	001/0	792/0	999/0
*زمانگروه**	313/27	001/0	603/0	999/0
*زمانجنسیت**	750/0	413/0	020/0	142/0
*زمانگروهجنسیت*	563/0	603/0	030/0	145/0
خطا	-	-	-	-
بین گروهی	گروه	621/29	001/0	622/0	999/0
جنسیت	206/4	048/0	105/0	514/0
*گروهجنسیت**	379/0	688/0	021/0	106/0
خطا	-	-	-	-
نصحیت	درون گروهی	زمان	328/135	001/0	790/0	999/0
*زمانگروه**	781/28	001/0	615/0	999/0
*زمانجنسیت**	109/3	079/0	080/0	441/0
*زمانگروهجنسیت*	813/0	469/0	043/0	192/0
خطا	-	-	-	-
بین گروهی	گروه	554/27	001/0	605/0	999/0
جنسیت	715/2	108/0	70/0	361/0
*گروهجنسیت**	317/0	730/0	017/0	097/0
خطا	-	-	-	-
شبکه اجتماعی	درون گروهی	زمان	122/8	005/0	184/0	826/0
*زمانگروه**	656/12	001/0	413/0	997/0
*زمانجنسیت**	091/0	835/0	002/0	057/0
*زمانگروهجنسیت*	160/1	328/0	061/0	254/0
خطا	-	-	-	-
بین گروهی	گروه	276/17	001/0	490/0	999/0
جنسیت	165/0	687/0	005/0	068/0
*گروهجنسیت**	013/1	373/0	053/0	213/0
خطا	-	-	-	-

عامل(متغیر درونگروهی زمان): تغییرات در بین پیشآزمون، پس آزمون و پیگیری

گروه(متغیر بین گروهی): تغییرات بین گروههای آزمایشی غنی سازی، راهحل محور و کنترل

نتایج جدول 8 نشان می‏دهد که اثر متغیر درون گروهی(عامل زمان) بر ابعاد راهبردهای حفظ رابطه معنادار است(001/0P≤)؛ یعنی نمرات راهبردهای حفظ رابطه بین گروهها در پس آزمون و پیگیری نسبت به پیش آزمون تفاوت معنادار وجود دارد. اثر متغیر بین گروهی مداخله ها نیز در افزایش اطمینان بخشی(978/5=F؛ 001/0=sig)، گشودگی(292/23=F؛ 001/0=sig)، مدیریت تعارض (400/37=F؛ 001/0=sig)، تقسیم وظایف(033/17=F؛ 001/0=sig)، مثبت گرایی(621/29=F؛ 001/0=sig)، نصیحت (554/27=F؛ 001/0=sig) و شبکه اجتماعی(276/17=F؛ 001/0=sig) معنادار است. یعنی انجام مداخله آموزش برنامه غنی سازی ارتباط و آموزش برنامه کوتاه مدت راه حل محور توانسته است نمرات راهبردهای حفظ رابطه را نسبت به به گروه کنترل افزایش دهند. همچنین عامل جنسیت و تعامل گروه/جنسیت معنادار نبودند نشان دهنده اثربخش بودن آموزش برنامه غنی سازی ارتباط و آموزش برنامه کوتاه مدت راه حل محور به یک اندازه بر زوجین است

جدول 5. نتایج آزمون تعقیبی بن فرونی راهبردهای حفظ رابطه درمراحل پیش آزمون،پس آزمون و پیگیری
متغيرهای پژوهش	ميانگين تعديل شده	تفاوت مراحل	تفاوت ميانگين	معني داري
اطمینان بخشی	پيش آزمون	14/20	پيش آزمون-پس آزمون	*786/2-	001/0
پس آزمون	93/22	پيش آزمون-پيگيري	*619/2-	001/0
پيگيري	76/22	پس آزمون-پيگيري	167/0	069/0
گشودگی	پيش آزمون	88/20	پيش آزمون-پس آزمون	*262/2-	001/0
پس آزمون	14/23	پيش آزمون-پيگيري	*119/2-	001/0
پيگيري	00/23	پس آزمون-پيگيري	143/0	099/0
مدیریت تعارض	پيش آزمون	95/13	پيش آزمون-پس آزمون	*310/3-	001/0
پس آزمون	26/17	پيش آزمون-پيگيري	*095/3-	001/0
پيگيري	05/17	پس آزمون-پيگيري	214/0	235/0
تقسیم وظایف	پيش آزمون	21/14	پيش آزمون-پس آزمون	*619/1-	001/0
پس آزمون	83/15	پيش آزمون-پيگيري	*286/1-	009/0
پيگيري	50/15	پس آزمون-پيگيري	333/0	922/0
مثبت گرایی	پيش آزمون	476/5	پيش آزمون-پس آزمون	*952/1-	001/0
پس آزمون	429/7	پيش آزمون-پيگيري	*905/1-	001/0
پيگيري	381/7	پس آزمون-پيگيري	048/0	999/0
نصحیت	پيش آزمون	52/4	پيش آزمون-پس آزمون	*262/2-	001/0
پس آزمون	79/6	پيش آزمون-پيگيري	*167/2-	001/0
پيگيري	69/60	پس آزمون-پيگيري	095/0	523/0
شبکه اجتماعی	پيش آزمون	929/6	پيش آزمون-پس آزمون	*571/0-	014/0
پس آزمون	500/7	پيش آزمون-پيگيري	*524/0-	025/0
پيگيري	452/7	پس آزمون-پيگيري	048/0	999/0

به منظور مشخص نمودن اينکه راهبردهای حفظ رابطه در کدام مرحله با هم تفاوت معني داري دارند از آزمون تعقيبي بن فروني استفاده شد که به مقايسه دو به دو ميانگين ‏ها پرداخته شده است. جدول9 نشان ميدهد که آموزش برنامه غنی سازی ارتباط و آموزش برنامه کوتاه مدت راه حل محور بر ابعاد راهبردهای حفظ رابطه در هر دو مرحله پس آزمون و پيگيري تاثير معني‏داري داشته است. در ادامه برای بررسی تفاوت اثربخشی آموزش برنامه غنی سازی ارتباط و آموزش برنامه کوتاه مدت راه حل محور بر ابعاد راهبردهای حفظ رابطه از آزمون تعقیبی بنفرونی(برای مقایسه اثربخشی گروه‏های مداخله) استفاده شده است که نتایج در جدول 10 آمده است.

جدول 6. مقایسه ی زوجی با آزمون تعقیبی بن فرونی به منظور تعیین تاثیر روش موثرتر بر راهبردهای حفظ رابطه
متغیرها	گروه مبنا با گروه مقایسه	تفاوت میانگین	معناداری
اطمینان بخشی	تفاوت غنی سازی با گروه درمان راهحل محور	286/0	999/0
تفاوت گروه غنی سازی با گروه کنترل	*024/2	009/0
تفاوت گروه درمان راهحل محور با گروه کنترل	*738/1	028/0
گشودگی	تفاوت غنی سازی با گروه درمان راهحل محور	643/0	445/0
تفاوت گروه غنی سازی با گروه کنترل	*833/2	001/0
تفاوت گروه درمان راهحل محور با گروه کنترل	*190/2	001/0
مدیریت تعارض	تفاوت غنی سازی با گروه درمان راهحل محور	357/0	999/0
تفاوت گروه غنی سازی با گروه کنترل	*204/3	001/0
تفاوت گروه درمان راهحل محور با گروه کنترل	*667/2	001/0
تقسیم وظایف	تفاوت غنی سازی با گروه درمان راهحل محور	*548/1-	011/0
تفاوت گروه غنی سازی با گروه کنترل	*905/2-	001/0
تفاوت گروه درمان راهحل محور با گروه کنترل	*357/1-	030/0
مثبت گرایی	تفاوت غنی سازی با گروه درمان راهحل محور	119/0	999/0
تفاوت گروه غنی سازی با گروه کنترل	*952/1	001/0
تفاوت گروه درمان راهحل محور با گروه کنترل	*833/1	001/0
نصحیت	تفاوت غنی سازی با گروه درمان راهحل محور	467/0	388/0
تفاوت گروه غنی سازی با گروه کنترل	*176/2	001/0
تفاوت گروه درمان راهحل محور با گروه کنترل	*690/1	001/0
شبکه اجتماعی	تفاوت غنی سازی با گروه درمان راهحل محور	619/0	219/0
تفاوت گروه غنی سازی با گروه کنترل	*929/1	001/0
تفاوت گروه درمان راهحل محور با گروه کنترل	*310/1	001/0

با توجه به جدول 6 نتایج نشان داد که تفاوت میانگین آموزش برنامه غنی سازی ارتباط با گروه کنترل بیشتر از تفاوت میانگین آموزش برنامه کوتاه مدت راه حل محور با گروه کنترل است که این نشان دهنده آن است که آموزش برنامه غنی سازی ارتباط اثربخشی بیشتری بر افزایش راهبردهای حفظ رابطه دارد. در نتیجه ششم مبنی بر اینکه بین اثربخشی آموزش برنامه غنی سازی ارتباط و آموزش برنامه کوتاه مدت راه حل محور در افزایش راهبردهای حفظ رابطه تفاوت وجوددارد تایید شد.

بحث ونتیجه گیری

بر اساس یافته ها بین اثربخشی آموزش مبتنی بر غنی سازی رابطه و آموزش راه حل محور بر راهبردهای حفظ رابطه تفاوت وجود دارد. نتایج نشان داد آموزش مبتنی بر غنی سازی ارتباط و آموزش راه حل محور بر راهبردهای حفظ رابطه موثر است. مداخلات در مرحله پیگیری ماندگار بود. همچنین نتایج نشان داد که تفاوت میانگین آموزش مبتنی بر غنی سازی ارتباط با گروه کنترل بیشتر از تفاوت میانگین آموزش راه حل محور با گروه کنترل است که این نشان دهنده آن است که آموزش غنی سازی ارتباط اثربخشی بیشتری بر راهبردهای حفظ رابطه دارد . در نتیجه فرضیه ششم مبنی بر اینکه بین اثربخشی آموزش مبتنی بر غنی سازی رابطه و آموزش راه حل محور تفاوت وجود دارد تایید شد. این یافته بدست آمده با نتایج برخی از تحقیقات (19-21) همسویی دارد که اثربخشی بیشتر آموزش مبتنی بر غنی سازی رابطه را نسبت به آموزش راه حل محور را نشان داده است.

در تبیین این نتیجه به دست آمده می توان گفت که آموزش مبتنی بر غنی سازی ارتباط کاربرد پایدار و متمرکز مجموعه ای از تکنیکهای اختصاصی است . این ویژگی به درمانگر اجازه می دهد در فرایند درمان و گفت و شنود زوجها مداخله کند، عملکرد زوج را ارتقاء دهد و حرکت به سمت راه حل را تسریع کند (11). چهار تکنیک ویژه برای غنی سازی ارتباط عبارتند از : عیب یابی، تبدیل شدن، دوپاره شدن و اصلاح. عیب یابی اولین تکنیک غنی سازی ارتباط می باشد و به دو قسمت عیب یابی مراجع و عیب یابی درمانگر تقسیم می شود . درمانگر در واکنش به اعتراض هر کدام از طرفین رابطه در مورد فرایند درمان ، یا در واکنش به هر کدام از طرفین رابطه که چنان احساساتی شده اند که درحال حاضر نمی توانند در فرایند درمان شرکت کنند از تکنیک عیب یابی استفاده می کند. عیب یابی مراجع دو مولفه دارد : اول استفاده از همدلی در شناسایی هر آنچه مراجع تجربه می کند و سد راه درمان می شود و دوم درمانگر دیدگاه خود را در مورد تجربه ی مراجع انتقال می دهد . در اجرای این تکنیک ، درمانگر به میزان لازم و تا زمانی اقدام به همدلی می کند که فرد احساس کند می تواند به صورت غیر تدافعی آنچه درمانگر می خواهد بگوید را بشنود یا حس کند دوباره می تواند وارد فرایند درمان شود (22). در عیب یابی درمانگر، درمانگر منابع اطلاعاتی مرتبط را به منظور راهنمایی طرفین رابطه و گسترش چشم انداز پیش روی آنها درمورد مسائلی که زوج با آنها روبرو هستند معرفی می کند (23). درمانگر راه حل محور بر راه حل ها تمرکز می کند . با این حال ، بسیاری از درمانگران سنتی این رویکرد بگونه ای آموزش دیده اند و جهت گیری می کنند که هدفشان مشکل و آسیب شناسی است . در این صورت علاوه بر برجسته سازی موارد منفی ، ممکن است با تلاش برای هدایت مراجع به سویی که خودش نمی خواهد ، باعث ایجاد نوعی رویارویی ( مقاومت ) شوند. در صورتی که گفت و شنودهای صمیمانه در محوریت مطلق فرایند درمانی غنی سازی ارتباط قرار دارند و طراحی شده اند تا ادراک ، صمیمیت و پذیرش تعمق یافته را تقویت کنند (24). در درمان غنی سازی ارتباط به زوج ها قدرت انتخاب داده می شود تا رابطه ی بهتری داشته باشند ، بوسیله آموزش چگونگی دست یافتن به این هدف. در ضمن، در زمینه مشکلات رابطه مدل غنی سازی ارتباط می خواهد زوج ها راه حل های خود را از طریق گفت و شنود بازبینی و ارزیابی کنند تا راه حل رضایت بخش دائمی پیدا شود که کاملا با رابطه همخوانی داشته باشد.در مورد مشکلات پایدار ، این یعنی آغاز گفت و شنود در بستری منظم برای کمک به حصول اطمینان از این مسئله که زوج ها تلاش می کنند چنین مشکلاتی را قابل زندگی (قابل تحمل) کنند (22). برای مثال در جلسه ای که مهارت بیان گری آموزش داده می شد از زوجین خواسته شد هر کدام یک مسئله واقعی را انتخاب کنند ، که در زندگی خود ، با اعضای خانواده همسر خود دارند . خب حالا از شما می خواهم با طرف دیگر رابطه صحبت کنید، انگار که او شخصی است که شما با اومشکل دارید . تنها کاری که می کنید این است که به طرف مقابل خود بگویید شخصی که با اوصحبت می کنید چه کسی است و سپس شروع کنید . لطفا حتما با اشاره به یک نکته مثبت زیربنایی شروع کنید. در طی این اقدام شما را راهنمایی خواهم کرد. از طرف دیگر از شخص مقابل می خواهم در ضمن وانمود کردن به اینکه شخص دیگر است چیزی نگوید ، جز اینکه در جواب به درخواست برای انجام گفت و شنود بگوید "بله" . اما می خواهم به به پیام بیانگری طرف مقابل خود نظارت کنید ، و بررسی کنید که طرف مقابل شما چه میزان دستورالعملها را دنبال می کند و درحالی که خود را شخص دیگر تصور می کنید که مورد خطاب قرار گرفته اید ، به حالت تدافعی که به عنوان این شخص به خود می گیرید دقت کنید و سپس به طرف مقابل بازخورد دهید . در مرحله بعد شخص گوینده دوباره از اول آغاز می کند و..... . به این ترتیب زوج ترغیب می شوند تا پیام بیانگری ایده آلی ایجاد کنند . بنابراین منطقی است که بین اثربخشی آموزش مبتنی بر غنی سازی ارتباط و راه حل محور تفاوت وجود داشته باشد و آموزش مبتنی برغنی سازی ارتباط اثربخشی بیشتری نسبت به آموزش مبتنی بر راه حل محور بر راهبردهای حفظ رابطه زوجین داشته باشد.

تشکر و قدردانی

این مقاله برگرفته از پایان نامه دکتری دانشگاه آزاد اسلامی واحد اراک می باشد. نویسنده از اساتید راهنما و مشاور و تمامی کسانی که در این راستا با محقق همکاری نمودندکمال تشکر را دارد.

تعارض منافع

این مطالعه فاقد تضاد منافع می باشد.

Original Article

Evaluating the effectiveness of communication enrichment program training and short-term solution-oriented program training in increasing relationship maintenance strategies

Received:06/12/2020 - Accepted: 20/02/2021

Zahra Bahari¹ Kiyanoush Zahrakar^2* Zabih Pirani³ 1 PhD Student, Department of Psychology, Arak Branch, Islamic Azad University, Arak, Iran. 2Associate Professor, Department of Psychology, Arak Branch, Islamic Azad University, Arak, Iran. Department of Counseling, Kharazmi University, Tehran, Iran. (Corresponding Author) 3 Assistant Professor, Department of Psychology, Arak Branch, Islamic Azad University, Arak, Iran. Email: dr_zahrakar@khu.ac.ir		Abstract Introduction:Considering that family-based retention has beneficial effects on society, therefore, in this study, the effectiveness of communication-based enrichment education and solution-oriented education on relationship maintenance strategies was discussed. Methods: The research method was quasi-experimental with pre-test, post-test with control group with 45-day follow-up. The statistical population was all couples applying for divorce who referred to the Pre-Divorce Counseling Center of the Deputy for Prevention of Justice located in Karaj in 1400-99. A total of 21 couples who were able to obtain a score lower than (45) in the Relationship Strategies Questionnaire using simple random sampling method were selected and divided into two experimental groups and one control group. (7 sessions of 90 minutes) and solution-oriented training (7 sessions of 90 minutes), but the control group did not receive any intervention and remained on the waiting list. Repeated sampling of Ben Foroni post hoc test was used. Results: The results showed that the mentioned treatment in the post-test and follow-up stages had a significant effect on the couple's relationship maintenance strategies compared to the control group (P <0.05). Conclusion:It seems that the intervention in this study can be effective in improving the relationship between couples, in this regard; it is suggested to do more research to increase external validity. Keywords:Enrichment, Solution-Based Relationships, Relationship Maintenance Strategies, Divorce Filing Couples

References

1. Eldar‐Avidan D, Haj‐Yahia MM, Greenbaum CW. Divorce is a part of my life… resilience, survival, and vulnerability: Young adults’ perception of the implications of parental divorce. Journal of Marital and family therapy. 2009;35(1):30-46.

2. Irani ZB, Rezaei T. The effects of social networking on marital relationships and couples quality of life (Case study: Couples of social networking members in Shiraz). Journal of Social Sciences and Humanities Research. 2019;7(02).

3. Dehghani Mohsen, Ismailian Nasrin, Roshan Mohammad, Akbari Fatemeh. Divorce of psychological, emotional and legal dimensions. Tehran: Jangal Publications; 2017. 1-295. [In Persian] p.

4. Shahid H, Kazmi SF. Role of emotional regulation in marital satisfaction. International Journal for Social Studies. 2016;2(4):47-60.

5. Gottman J, Gottman M. Basic Principles of Effective Couple Therapy; Translated by Zahrakar, Kianoush. Laufpour Nouri. 2016:121. [In Persian]

6. Fincham FD. Marital conflict: Correlates, structure, and context. Current directions in psychological science. 2003;12(1):23-7.

7. Pietrzak T, Hauke G, Lohr C. Connecting Couples Intervention: Improving couples’ empathy and emotional regulation using embodied empathy mechanisms. European psychotherapy. 2016;13:66-98.

8. Sierau S, Herzberg PY. Conflict resolution as a dyadic mediator: Considering the partner perspective on conflict resolution. European Journal of Personality. 2012;26(3):221-32.

9. Yazdani F, Kazemi A, Fooladi MM, Samani HRO. The relations between marital quality, social support, social acceptance and coping strategies among the infertile Iranian couples. European Journal of Obstetrics & Gynecology and Reproductive Biology. 2016;200:58-62.

10. Hess JA. Maintaining nonvoluntary relationships with disliked partners: An investigation into the use of distancing behaviors. Human Communication Research. 2000;26(3):458-88.

11. Cavedo C, Guerney B. Relationship enhancement enrichment and problem-prevention programs: Therapy-derived, powerful, versatile. Preventive approaches in couples therapy. 1999:73-105.

12. Cooklin AR, Westrupp E, Strazdins L, Giallo R, Martin A, Nicholson JM. Mothers' work–family conflict and enrichment: Associations with parenting quality and couple relationship. Child: care, health and development. 2015;41(2):266-77.

13. Yoosefi N, Nasiri Hanis G, Zademohammadi A. Enriching couples' relationship in relationship enhancement model. Family Pathology, Counseling and Enrichment Journal. 2017;2(2):67-82.

14. Northey Jr WF. Characteristics and clinical practices of marriage and family therapists: A national survey. Journal of Marital and Family Therapy. 2002;28(4):487-94.

15. Beaton J, Dienhart A, Schmidt J, Turner J. Clinical practice patterns of Canadian couple/marital/family therapists. Journal of marital and family therapy. 2009;35(2):193-203.

16. Gurman AS, Lebow JL, Snyder DK. Clinical handbook of couple therapy: Guilford Publications; 2015.

17. Alavi T, Mafakheri A, Jahanian A. The effectiveness of solution-oriented couple therapy on marital burnout, marital forgiveness and communication styles of couples affected by extramarital relationships. Feyz Journal of Kashan University of Medical Sciences. 2021;25(3).

18. Shokri M, Rahmani MA, Abolghasemi S, Tayyebi A. The Effect of Solution-Based Couple Therapy on Forgiveness, Emotional Self-Regulation and Marital Boredom of Couples Seeking Divorce. Journal of Consulting Excellence and Psychotherapy: Issue. 2020;9:57-66.

19. Navidian A, Rezaee N, Baniasadi F, Shakiba M. Effect of a couples' relationship enrichment program on the quality of marital relationships from the perspective of spouses of patients with multiple sclerosis. Issues in mental health nursing. 2017;38(9):756-62.

20. Alqashan H. Enrichment training program and successful marriage in Kuwait: A field study on Kuwaiti couples. Digest of Middle East Studies. 2008;17(2):1-16.

21. Masoumi SZ, Khani S, Kazemi F, Kalhori F, Ebrahimi R, Roshanaei G. Effect of marital relationship enrichment program on marital satisfaction, marital intimacy, and sexual satisfaction of infertile couples. International journal of fertility & sterility. 2017;11(3):197.

22. Scuka RF. Repairing a relationship imperiled by infidelity: Combining individual work, Relationship Enhancement® couple therapy and guided visualization to break through an emotional impasse. Sexual and Relationship Therapy. 2012;27(4):335-43.

23. Scuka RF. Relationship enhancement therapy: Healing through deep empathy and intimate dialogue: Routledge; 2013.

24. Snyder M. The loss and recovery of erotic intimacy in primary relationships: Narrative therapy and relationship enhancement therapy. The Family Journal. 2000;8(1):37-46.

جهت بررسی بیشتر انواع مشاوه خانواده و طلاق ، خیانت و زناشویی بسته به شرایط و نوع نیازهای خانواده می توانید با ما در مرکز مشاوره واقع در قیطریه در تماس باشید و مشاوره های لازم را به دست آورید و یا برای کسب اطلاعات بیشتر به صفحه اینستاگرام ما بپیوندید.

افزایش راهبردهای حفظ رابطه(بخش1) مشاوره تغذیه و سلامت

اشتراک گذاری:

امتیاز: 5 از 5. مجموع 1 رای

۱۴۰۲/۰۶/۰۶ | مقالات | 1639159688 | بازدید: 166 | 1693215315